Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Türkiye’de kişisel verilerin işlenmesi ve korunması sürecini düzenleyen önemli bir yasadır. 7 Nisan 2016’da yürürlüğe giren bu kanun, bireylerin özel hayatlarının korunmasını sağlamak ve kişisel verilerin kötüye kullanımını önlemek amacıyla tasarlanmıştır. İşletmeler, kamu kurumları ve bireyler için bağlayıcı olan KVKK, belirli kriterlere göre geniş bir kapsam sunar. at edilmesi gereken noktaları açıklayacağız.
KVKK, kişisel veri işleyen tüm gerçek ve tüzel kişiler için geçerlidir. İşte KVKK’nın zorunlu olduğu gruplar:
- Şirketler (Özel Sektör Kuruluşları):
- E-ticaret siteleri.
- Bankalar.
- Hastaneler ve sağlık kuruluşları.
- Oteller ve turizm işletmeleri.
- Kamu Kurumları:
- Belediyeler.
- Devlet hastaneleri.
- Eğitim kurumları (okullar, üniversiteler).
- Serbest Çalışan Profesyoneller:
- Avukatlar.
- Mali müşavirler ve muhasebeciler.
- Danışmanlar ve eğitmenler.
- Kişisel Veri İşleyen Diğer Kişi ve Kurumlar:
- İşverenler (çalışan verilerini işleyen).
- Dernekler, vakıflar ve sivil toplum kuruluşları.
- Apartman ve site yönetimleri (kamera kayıtları gibi).
KVKK, kişisel veri işleyen tüm tarafların veri güvenliği için gerekli önlemleri almasını zorunlu kılar.
KVKK’nın Kapsamı Nedir?
KVKK, kişisel verilerin işlenmesi sürecine dahil olan gerçek ve tüzel kişileri kapsar. Bu bağlamda, hem özel sektör hem de kamu kuruluşları için önemli yükümlülükler getirmektedir.
Hangi Gerçek ve Tüzel Kişiler KVKK’ya Tabidir?
KVKK, kişisel veri işleyen her türlü kuruluş ve birey için bağlayıcıdır. Öne çıkan gruplar şunlardır:
- Şirketler (Özel Sektör Kuruluşları):
- Müşteri bilgileri, çalışan verileri veya tedarikçi bilgileri işleyen tüm şirketler KVKK’ya tabidir. Örneğin, e-ticaret siteleri, bankalar, oteller ve sağlık kuruluşları bu kapsamda yer alır.
- Kamu Kurumları:
- Kamuya hizmet sağlayan kurumlar, vatandaşların kişisel verilerini işlerken KVKK’ya uygun hareket etmek zorundadır. Örneğin, belediyeler, devlet hastaneleri ve eğitim kurumları bu kategoriye dahildir.
- Serbest Çalışan Profesyoneller:
- Avukatlar, mali müşavirler ve danışmanlar gibi bireysel olarak veri işleyen profesyoneller de KVKK kapsamındadır. Müşteri bilgilerini saklama ve işleme süreçlerinde KVKK hükümlerine uyum sağlamak zorundadırlar.
Veri Sorumlusu ve Veri İşleyen Kavramları
KVKK’nın temel unsurlarından biri, veri sorumlusu ve veri işleyen kavramlarıdır. Bu iki terim arasındaki farkı anlamak, kanuna uyum sağlamak açısından önemlidir:
- Veri Sorumlusu:
Kişisel verilerin işlenme amaçlarını ve araçlarını belirleyen kişi veya kurumdur. Örneğin, bir şirketin yöneticileri veri sorumlusudur. - Veri İşleyen:
Veri sorumlusu adına verileri işleyen kişi veya kuruluştur. Bu genellikle dışarıdan hizmet sağlayan yazılım firmaları veya bulut depolama hizmetleridir.
Veri sorumlusu, veri işleyen tarafından gerçekleştirilen işlemlerden de sorumludur. Bu nedenle, veri işleme süreçlerinde sıkı bir iş birliği gereklidir.
KVKK’ya Uyum Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?
KVKK’ya uyum sağlamak, belirli prosedürlerin uygulanmasını gerektirir. Kişisel veri işleme süreçlerinde kanuna uygun hareket etmek için dikkat edilmesi gereken ana noktalar şunlardır:
Kişisel Veri İşleme Şartları
KVKK kapsamında, kişisel verilerin işlenmesi belirli koşullara bağlıdır:
- Açık Rıza Şartı:
Veriler, veri sahibinin açık rızası olmadan işlenemez. Açık rıza, belirli bir konuda bilgilendirilmiş ve özgürce verilen onayı ifade eder. - Hukuki Dayanaklar:
Veri işleme, kanuni yükümlülüklerin yerine getirilmesi veya bir sözleşmenin ifası gibi nedenlerle de yapılabilir. Ancak her durumda bu işlemin yasal dayanaklara uygun olması şarttır.
Veri Envanteri Oluşturma
KVKK uyumu için işletmelerin hangi verileri işlediğini ve nasıl sakladığını detaylı bir şekilde belirlemesi gerekir. Veri envanteri oluşturma süreci şu şekilde işler:
- İşlenen veri türlerinin tespiti (örneğin, ad, soyad, iletişim bilgileri).
- Verilerin hangi amaçlarla kullanıldığının belirlenmesi.
- Verilere erişim sağlayan kişiler veya birimlerin kayıt altına alınması.
Bu envanter, hem iç denetim hem de KVKK uyum denetimlerinde temel bir referans noktasıdır.
KVKK’ya Uyum Sağlamamanın Cezai Sonuçları
KVKK’ya uymamanın hem maddi hem de manevi yaptırımları vardır.
- Para Cezaları:
Kişisel verilerin kanuna aykırı işlenmesi durumunda, işletmelere 50.000 TL’den 1.000.000 TL’ye kadar para cezası uygulanabilir. - Hukuki Yaptırımlar:
Veri ihlali durumunda veri sorumlusu hakkında hukuki süreç başlatılabilir. - İtibar Kaybı:
Kişisel veri ihlali, bir şirketin itibarına ciddi zararlar verebilir ve müşteri güvenini sarsabilir.
GDPR ve KVKK Arasındaki Farklar Nelerdir?
Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) ile KVKK arasında birçok benzerlik bulunmakla birlikte, önemli farklılıklar da vardır:
- Kapsam:
GDPR, Avrupa Birliği genelinde geçerliyken, KVKK Türkiye’de faaliyet gösteren kurum ve bireyleri kapsar. - Ceza Sistemleri:
GDPR cezaları, şirketin yıllık gelirinin %4’üne kadar çıkabilirken, KVKK’da sabit bir ceza limiti bulunmaktadır. - Uyum Süreci:
GDPR daha karmaşık uyum süreçleri gerektirirken, KVKK daha az kapsamlı ancak benzer prosedürleri içerir.
GDPR ve KVKK Uyumunda Eğitimlerin Önemi
KVKK ve GDPR gibi veri koruma düzenlemelerine uyum sağlamak, eğitim ve farkındalık gerektirir.
Eğitimler ve Uyum Süreci
KVKK uyum eğitimleri, işletmelerin ve çalışanların kişisel verilerin korunması konusunda bilinçlenmesini sağlar. Bu eğitimlerde:
- Kişisel verilerin nasıl işlendiği,
- Kanunun gereklilikleri,
- Verilere yönelik tehditlere karşı alınması gereken önlemler öğretilir.
Eğitimler, çalışanların bireysel sorumluluklarını anlamalarını sağlar ve uyum sürecini hızlandırır.
Kapsamlı Bir Yol Haritası Nasıl Oluşturulur?
GDPR ve KVKK’ya uyum sağlamak için sistematik bir yaklaşım benimsemek önemlidir. Eğitim programları, bu süreçte kapsamlı bir yol haritası sunar. Bu konuda daha fazla bilgi için GDPR ve KVKK Uyumunda Yol Haritası ve Eğitimi içeriğini inceleyebilirsiniz.